Czym jest Europejska Stolica Kultury?
Europejska Stolica Kultury (ESK) to prestiżowy tytuł przyznawany w ramach konkursu organizowanego corocznie od 1985 roku. Celem inicjatywy jest wzmocnienie integracji Unii Europejskiej oraz prezentacja dorobku kulturowego europejskich miast. Zwycięzca tytułu ESK otrzymuje środki na realizację rocznego programu prezentującego kulturotwórczy potencjał miasta, regionu i kraju w kontekście międzynarodowym i europejskim. Ponadto, otrzymane środki przeznaczone są na wspieranie długookresowych inicjatyw.
Warto podkreślić, że szczególnie wysoko oceniane są propozycje ukazujące bogactwo i zróżnicowanie kulturowe Europy oraz kluczowe dla Unii Europejskiej wartości. Istotne są również projekty, wzmacniają poczucie wspólnoty i integracji.
Do tej pory zaszczytny tytuł ESK zdobyły dwa Polskie miasta: Kraków w 2000 i Wrocław w 2016.
Na podstawie aplikacji wstępnej oraz przygotowanej prezentacji, do ścisłego finału miast ubiegających się o tytuł ESK 2029 dostał się Lublin!
Lublin jako stolica nowego cyrku
Prezentując swój profil kulturowy, to właśnie Lublin, jako jedyny z kandydatów, odwołał się do cyrku, podkreślając związane z nim kulturowe dziedzictwo („Sztukmistrz z Lublina” autorstwa I. B. Singera).1 Niemniej, relacja cyrku i Lublina nie ogranicza się jedynie do literatury. Dzięki wieloletnim działaniom licznych instytucji pozarządowych (m. in. Warsztaty Kultury, Teatr NN, Fundacja Sztukmistrze) oraz wsparciu miasta, na przestrzeni ostatnich lat odbyły się takie cykliczne wydarzenia jak:
- Festiwal „Carnaval Sztukmistrzów”
- Międzynarodowy Festiwal „Śladami Singera”
- Wschodnioeuropejski Konkurs Etiud Nowocyrkowych „Cyrkulacje”
- Trzy edycje największej w Europie konwencji żonglerskiej (EJC)
- Incydent Polski (Warsztaty Kultury)
W procesie promowania idei cyrku współczesnego, zarówno w regionie jak i w Polsce, szczególną rolę odegrała Fundacja Sztukmistrze. Od 14 lat, oprócz organizacji wielkoformatowych wydarzeń (EJC, Cyrkulacje), realizuje ona całoroczne, szeroko zakrojone programy edukacyjno-artystyczne (np. Ogólnopolskie Studium Cyrku Współczesnego, SPIN, Circus Startup, Igrce), jak również prowadzi stałe działania na rzecz rozwoju lokalnego środowiska cyrkowego (Variete, regularne zajęcia cyrkowe w Centrum Kultury, Domu Żołnierza, Centrum Spotkania Kultur oraz w poszczególnych dzielnicach miasta).
Warto podkreślić, że w raporcie podsumowującym starania kandydatów o tytuł ESK międzynarodowa komisja europejska pochwaliła ofertę Lublina za troskę o kulturową różnorodność oraz czerpanie swojej siły z tworzenia rozpoznawalnych festiwali (np. Carnaval Sztukmistrzów) i wzmacnianie takich gatunków jak sztuka cyrkowa!2
Cieszy, że dostrzeżony i doceniony został kulturowy potencjał sztuki cyrkowej. Tym bardziej, że z powodzeniem realizować może ona programowe zamierzenia konkursu, poszukującego propozycji wzmacniających poczucie wspólnoty i integracji.
Co dalej?
Wyniki konkursu poznamy do końca tego roku. Natomiast teraz każde z czterech miast z krótkiej listy (Bielsko-Biała, Katowice, Kołobrzeg i Lublin) pracuje nad finałową aplikacją.
Bardzo zależy nam, jako redakcji „Sztuki Cyrku”, aby w aplikacji konkursowej Lublina cyrku było jak najwięcej. Aplikacja ta stanowi rodzaj „instrukcji” do realizacji programu ESK. Sam program zaś, oprócz organizacji interesujących wydarzeń, pozwala na wprowadzenie systemowego wsparcia i rozwój sektora kultury.
Jakub Szwed, członek zarządu Fundacji Sztukmistrze, wizjonersko i z pasją kreśli perspektywę Lublina jako ESK 2029:
Wierzymy, że dzięki zapoczątkowanemu przez ESK 2029 w Lublinie procesowi “cyrkowej reakcji łańcuchowej”, będziemy w stanie wypracować stałe struktury instytucjonalne i infrastrukturalne niezbędne, aby podobnie jak miało to miejsce w Szwecji, doprowadzić do rozległego, silnego i szalenie pozytywnego w skutkach wybuchu polskiego, nadbałtyckiego i wschodnioeuropejskiego środowiska cyrku współczesnego.
Co możesz zrobić?
Na stronie lublin.eu/kultura znajduje się formularz, za pomocą którego można podzielić się swoją wizją projektu w ramach ESK 2029. Najciekawsze pomysły mogą zostać włączone w proces aplikowania Lublina o ten tytuł -> LINK
Jeżeli jesteś mieszkańcem/mieszkanką Lublina, zachęcamy Ciebie do zgłaszania swoich marzeń związanych z cyrkiem w specjalnie przeznaczonej do tego ankiecie.
Ankieta dostępna jest, do 18 marca, pod tym adresem: LINK
